Ama
Waar komt de term "Ama" vandaan?
Ama komt uit het Sanskriet en betekent dus "onverteerd" of "ongekookt". Binnen de ayurveda gaat het niet alleen om eten, maar ook om indrukken, emoties en ervaringen die niet goed "verteerd" worden - lichamelijk én mentaal.
De rol van Ama in de Ayurveda
In de Ayurveda draait alles om vertering. Agni (het verteringsvuur) en ama zijn elkaars tegenpolen: als je agni goed brandt, voel je je energiek; als het zwak is, ontstaat ama.
Ama wordt gezien als een van de grootste oorzaken van ziektes. Ayurvedische teksten onderscheiden zelfs vier stadia:
- Ama rasa (ontstaat in de spijsvertering)
- Ama dhatus (gaat over in de weefsels)
- Ama dosha (mengt zich met de dosha's)
- Ama visha (blijft lang in het lichaam en werkt als een gifstof)
De ama betekenis is dus breder dan "slechte vertering": het gaat om alles wat vastloopt in je systeem.
Hoe beïnvloedt Ama lichaam en geest?
Ama belast je lichaam én je hoofd. Lichamelijk merk je het aan dingen als:
- een zwaar gevoel na het eten
- brandend maagzuur
- verstopping
- buikpijn of winderigheid
- slechte adem
- chronische ontstekingen
En mentaal voel je het als: prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, vermoeidheid of concentratieproblemen.
Ama is plakkerig en kleverig - het kan zich verbinden met de dosha's, de lichaamsweefsels (dhatus) of afvalstoffen (malas), wat allerlei klachten veroorzaakt.
Afhankelijk van de dosha die erbij betrokken is, uit het zich anders:
- Vata-Ama: ophoping in de onderbuik, darmklachten, droge huid.
- Pitta-Ama: problemen met lever, gal, maag, soms huiduitslag of zuurheid.
- Kapha-Ama: slijmvorming, verkoudheid, vermoeidheid, traagheid.
Sama-Vata/ Vata Ama:
- hoopt zich meestal op in de onderbuik en bekkenholte, veroorzaakt darmstoornissen en gewrichtspijn
- is een mogelijke oorzaak van een droge, bittere smaak in de mond
- leidt mogelijk tot constipatie, omdat het Agni verstoort, evenals tot een droge huid, winderigheid en pijn in het lichaam.
Sama-Pitta/ Pitta Ama:
- bouwt meestal op in het midden van de buik
- leidt tot problemen in de dunne darm, lever en galblaas
- heeft ook de neiging om in het bloed over te gaan
- veroorzaakt sterke geuren en kan leiden tot een bittere of zure smaak in de mond
- kan leiden tot symptomen zoals gebrek aan eetlust, brandend maagzuur, misselijkheid, diarree, koorts, uitslag en ontstekingen
Sama-Kapha/ Kapha Ama:
- bouwt meestal op in de maag, borst, longen en sinussen
- kan leiden tot een vieze geur en een zoute of zoete smaak in de mond
- verzwakt zowel de spijsverteringskracht als de eetlust
- symptomen kunnen zijn: verkoudheid, hoesten, sinus congestie, lymfe congestie
Hoe ontstaat Ama?
De hoofdoorzaak is een zwakke spijsvertering (een traag agni). Slechte eetgewoontes zoals te vet of te zwaar eten, onregelmatige maaltijden of te veel rauw en koud voedsel helpen ama groeien.
Ook stress, angst, boosheid, weinig beweging en slecht slapen zorgen ervoor dat afvalstoffen blijven hangen.
Wat kun je eten om Ama te voorkomen?
Om ama te vermijden, helpt het om te eten wat bij je dosha-type past. Vermijd zwaar, vettig of bewerkt eten.
Goede vrienden van je spijsverteringsvuur zijn kruiden als gember, kaneel, venkel en koriander - die houden je agni sterk. Een glas warm water in de ochtend doet ook wonderen.
En verder?
- Eet met aandacht, niet te laat op de avond.
- Eet niet meer dan je nodig hebt.
- Laat bewerkte producten en vlees wat vaker staan.
Zo help je je lichaam om afvalstoffen kwijt te raken en ama te voorkomen.
Voedingsadvies om Ama te vermijden
Na de maaltijd kun je je agni stimuleren met een korte wandeling of door een paar minuten op je linkerzij te gaan liggen. Zo wordt ama beter verteerd.
Tips om ama te voorkomen
- Beoefen dagelijkse Ayurvedische ochtend- en avondroutines
- Zoek uit welk dieet het beste bij je past
- Eet regelmatig en bewust, inclusief goed kauwen
- Kies vers en seizoensgebonden biologisch voedsel
- Drink regelmatig warm water gedurende de dag
- Beweeg regelmatig, idealiter volgens uw dosha
- Creëer evenwicht en vind rust door meditatie en yoga
Samenvatting
De belangrijkste feiten over Ama op een rij
- 1. Ama betekent letterlijk “onverteerd” – het gaat dus om resten die blijven hangen.
- 2. In de ayurveda is het een van de belangrijkste oorzaken van ziekte.
- 3. Ama is niet giftig, want het zijn slechts de resten van onverteerd voedsel.
- 4. Met warme maaltijden, kruiden en rust kun je ama verminderen en je agni versterken.
FAQ - Overige vragen over Ama
Daarmee bedoelen we resten van onverteerd voedsel die in je spijsverteringskanaal blijven hangen.
- Voeding aanpassen aan je dosha-type.
- Eetpauzes inlassen zodat je spijsvertering rust krijgt.
- Regelmatig heet water drinken.
- Versgeperste sappen of een mix van honing en citroensap kunnen helpen.
- Ayurvedische kruiden: Triphala en Amalaki.
- Specerijen die de vertering ondersteunen: gember, kurkuma, venkel en koriander.
- Verschillende vormen van vasten (passend bij jouw dosha) en mono-diëten kunnen ondersteunen.
- Een uitgebreide Ayurveda Panchakarma-kuur is een krachtige reset.
- Voor "psychische ama" helpen ayurvedische oliemassages (Abhyanga), meditatie, ontspanningsoefeningen en yoga.
Bronnen
- https://www.ayurveda-online-university.com/Ama-im-ayurveda-bedeutung-diagnose-ausleitung/
- https://ayurveda-med.com/Ama-entschlackung-ayurveda-medizin/
- https://www.zentrum-der-gesundheit.de/bibliothek/naturheilkunde/gesundheitskuren/ayurvedakur
- https://www.ayurvedacollege.com/blog/ayurveda-and-Ama-improperly-digested-food/
- https://www.banyanbotanicals.com/pages/ayurvedic-ama-the-antithesis-of-agni/
- https://www.easyayurveda.com/2018/08/28/ama/
- https://www.saumya-ayurveda.com/post/understanding-ama-in-ayurveda-is-the-key-to-good-health/
- https://sanjeevanam.com/blog/understanding-ama-in-ayurveda-causes-symptoms-and-remedies/